Manuk Garudha Lan Gagak
Ana manuk
garudha , kang cakare medeni, niyup nyamber cempe kang lagi mangan,
dicangkerem banjur digawa mumbul ing awang-awang,
nedya dimangsa. Ora adoh saka ing panggonan kono ana manuk gagak siji
bodho, sumurup kaprawiraning garudha.
Ciptane : “Digdaya temen, ewa
dene akun wani totohan, ing sanalika iki uga aku bisa anggondhol wedhus
kaya dheweke. Sanajan aku cilika, cakarku ora
kuciwa.” Kaya mangkono ciptaning gagak, ora ana maneh. Jujul
dening angen-angen banjur niyup, nyamber cempe, kaya pratingkahe garudha mau. Anyengkerem ing wulune kang gembel.
Ananging banget ing kuranging karosan, cakare kukuh kagubed ing wulu.
Banjur nalangsa ing pratingkah, awit kang angon wedhus marani. Gagak
dicekel karo muring-muring , elaring suwiwine dikethoki karo pisan,
banjur diwenehake anak-anake, digawe dolanan. Awit dening disiya-siya
ora suwe mati.
Liding
dongeng mangkene : Sing sapa tanpa pikir ngandelake karosane dhewe, iku
kerep tumiba ing tiwas.
Tegese
tembung :
Awang-awang
= langit
Nedya = arep
Kaprawiran = kekendelan
Digdaya =
menangan, sekti
Kuciwa = 1. Kalah 2. Cacad, ana cacade 3.
Kurang saka sapantese.
Jujul = 1. ora sedheng 2. Susuk 3.
Kebak.
Gembel = ketel
Nalangsa = ngrumangsani
apese lelakon, nggetuni barang sing wis-wis.
Tiwas = 1.
nemahi kacilakan 2. ora kebeneran.
